Nowa wystawa w Muzeum Regionalnym

W Muzeum Regionalnym w Stalowej Woli otwarta została kolejna wyjątkowa wystawa zatytułowana: Brandt, Chełmoński, Gierymski... W Monachium, w Paryżu, w Orońsku.

Ekspozycja prezentuje ponad 30 obrazów Józefa Brandta, Alfreda Wierusza-Kowalskiego, Maksymiliana i Aleksandra Gierymskich, Józefa Chełmońskiego, Wacława Szymanowskiego. Wszystkich tych twórców łączy fakt, że swoje umiejętności malarskie zdobywali i kształtowali w Monachium.

W latach sześćdziesiątych i siedemdziesiątych XIX wieku Monachium, stolica Bawarii, stała się dla młodych polskich artystów – obok kraju – najważniejszym miejscem w Europie. Powstało tam bowiem niezwykle silne, prężne, zwarte i odrębne – tak pod względem artystycznym, jak i narodowościowym – środowisko określane mianem „szkoły monachijskiej”. I choć trudno jednoznacznie ją zdefiniować, gdyż skupiała różne osobowości – Brandta, Gierymskiego, Szymanowskiego – można wskazać pewne cechy wspólne. Należy do nich perfekcja warsztatowa, umiejętność realistycznej obserwacji natury, i przede wszystkim ewokowanie szczególnego nastroju, determinującego odbiór dzieła.

„Polscy monachijczycy” malowali przede wszystkim refleksyjne krajobrazy, ukazujące zespolenie człowieka z naturą, odtwarzające kontemplacyjny stosunek artystów do świata. Przedstawiali dynamiczne kompozycje historyczno-batalistyczne, a także wydarzenia powstania styczniowego. Pokazywali codzienność i odświętność polskiej oraz kresowej prowincji, tworząc wielokulturowy egzotyczny i mityczny obraz Polski.

Fenomen „szkoły monachijskiej” wielokrotnie analizowano, podobnie jak fenomen miasta, które w tym czasie było jednym z najważniejszych i najbardziej interesujących ośrodków życia artystycznego w Europie. Stało się to przede wszystkim za sprawą króla Bawarii Ludwika II, mecenasa sztuk pięknych, patronującego m.in. Królewskiej Akademii Sztuki Pięknych, otwartej i tolerancyjnej uczelni. Młodzi malarze rozpoczynający studia mogli wybierać pracownie i profesorów, zgodnie z własnym talentem i poszukiwaniami. Nie mniej ważną rolę odgrywały znakomite dzieła sztuki dawnej i współczesnej przechowywane w Starej i Nowej Pinakotece. Niezwykle ożywiony był także ruch wystawienniczy i handel dziełami sztuki. Przybywający do stolicy Bawarii artyści z zaboru rosyjskiego szczególnie odczuwali atmosferę wolności i swobody. Niektórzy z nich w stosunkowo krótkim czasie odnieśli spektakularny sukces i weszli do wąskiego kręgu książąt malarzy. Należał do niego Józef Brandt, wokół którego skupiali się młodzi polscy twórcy. Brandt mieszkał w Monachium całe twórcze życie, wyjeżdżając na lato do kraju, do rodzinnego majątku żony – Orońska.

Byli wszakże artyści, którzy w Monachium nie odnieśli sukcesu artystycznego i finansowego, zdobyli natomiast perfekcyjny warsztat i określiła się tematyka ich dzieł. Do takich należy Józef Chełmoński, który wyjechał do Paryża, gdzie z powodzeniem malował monachijskie tematy, ludzi i konie w polskim krajobrazie – jarmarki na Kresach, sanny, trójki i czwórki – rozchwytywane przez amerykańskich i francuskich kolekcjonerów.

Wystawie towarzyszy katalog. Wystawa dostępna od 15 grudnia 2012 roku do 10 lutego 2013 roku. Wystawa czynna: W roku 2012: wtorek 8-18 , środa, czwartek, piątek 8-15, sobota, niedziela 16-19, poniedziałek - nieczynne W roku 2013: poniedziałek 8-15, wtorek 8-18 , środa, czwartek, piątek 8-15, niedziela 16-19, sobota - nieczynne Scenariusz i aranżacja plastyczna: Anna Król Koordynator wystawy w Stalowej Woli: Elżbieta Skromak