Białoruś: pomór świń. Czy podkarpackie zagrożone?

Główne ogniska afrykańskiego pomoru świń stwierdzono na razie tylko w dwóch miejscach Białorusi: części powiatu grodzieńskiego i w Witebsku. Białoruskie media donosiły też o wystąpieniu choroby niedaleko Mińska, co zdementowały władze. Ponieważ dziki także przenoszą chorobę, zagrożenie przedostania się jej do Polski jest realne, choć nie jest wysoce prawdopodobne. Najbardziej zagrożone są wschodnie województwa, w tym niestety podkarpackie. Wirus może do nas dotrzeć też w żywności lub z transportem żywych zwierząt. Polskie służby podjęły już wysokie środki ostrożności na granicy. Rozłożono maty dezynfekujące na przejściach granicznych dla przechodzących i przejeżdżających. Zabroniono importu białoruskiej wieprzowiny. Potrzebne są badania trzody chlewnej w rejonach przygranicznych. Rozważa się budowę ogrodzenia oraz stałych instalacji do odkażania pojazdów, co jednak może być bardzo kosztowne. Stalową siatkę na granicy z Białorusią chcą zbudować też Litwa i Łotwa, aby powstrzymać migrację zakażonych zwierząt. Afrykański pomór świń to wysoce zaraźliwa choroba trzody chlewnej, w Polsce nigdy dotąd nie notowana. Występuje głównie w Afryce i przenoszona jest przez wirusy. Jej objawy to zazwyczaj duży spadek apetytu, duszności, upadki i niedowład, zapalenie spojówek, pieniste wypływy z nosa, kaszel, wymioty, biegunka, możliwe są drgawki. Zarażenie odbywa się przez kontakt z chorym zwierzęciem, lub z paszą albo sprzętem. Brak szczepionek oraz efektywnych sposobów leczenia. W przypadku zarażenia śmiertelność zbliża się do 100%. Jedyną skuteczną metodą jest likwidacja zarażonych świń oraz kwarantanna. Niesie to duże straty ekonomiczne. Choroba na szczęście nie przenosi się na ludzi. W przeszłości w Polsce notowaliśmy wiele innych chorób zwierząt (tzw. epizootii, odpowiedników epidemii u ludzi). Ostatnie przypadki to np. zaraza płucna bydła w 1936 r., ospa owiec i kóz w 1950 r., zaraza stadnicza koni w 1951 r., nosacizna w 1957 r., pryszczyca w 1971 r., czy choroba pęcherzykowa świń w 1972 r. W 2007 roku z kolei odnotowano ostatnie przypadki wysoce zjadliwej ptasiej grypy u dzikich ptaków i drobiu. Regularnie występuje w Polsce wścieklizna zwierząt domowych i dzikich, zdarzają się przypadki BSE u krów. Najważniejszą służbą odpowiedzialną za przeciwdziałanie rozprzestrzenianiu się chorób zwierząt jest Główny Lekarz Weterynarii w Głównym Inspektoracie Weterynarii. Wspomagają go terenowo graniczni, wojewódzcy i powiatowi Lekarze Weterynarii oraz Inspektoraty. Ich podstawowe zadania to monitoring oraz działania profilaktyczne, szczepienia, badania i kontrole. W razie pojawienia się zagrożenia, wprowadza się pogotowie przeciwepizootyczne. Mogą zostać m. in. wyznaczone obszary zapowietrzone, objęte ogniskiem choroby, podlegające ograniczeniom komunikacyjnym. Możliwe są odstrzały sanitarne (np. dzików).