Z historią za pan brat

W ZSP nr 1 po raz XI odbyła się XI Sesja Historyczna. Duża aula placówki wypełniła się po brzegi… Tegoroczna tematyka poświęconą życiu codziennemu Polaków na obczyźnie przypadła do gustu słuchaczom…

Władysław Sikorski jest patronem ZSP nr 1 od 1989 roku. Od 10 lat w szkole organizowane są sesje naukowe związane z osobą patrona oraz jego żołnierzy. W październiku 2003 roku odbyła się pierwsza Sesja Naukowa zatytułowana „Sikorski i jego żołnierze”. Podczas tej sesji podjęto 4 tematy, wśród nich znalazł się m.in. temat dotyczący postaci cichociemnej Elżbiety Zawadzkiej ps. „Zo”, będącej współpracownicą gen. Sikorskiego. Porównano także 2 sylwetki wielkich postaci: Józefa Piłsudskiego i Władysława Sikorskiego.

Dodatkową atrakcją sesji była wystawa modeli samolotów wojskowych oraz wystawa wypożyczona z Muzeum Lotnictwa w Krakowie. Zainteresowanie jakim cieszyła się I Sesja Naukowa spowodowało, że jej organizatorzy postanowili kontynuować dzieło i w 2004 roku odbyła się kolejna sesja pod hasłem „Żołnierze Sikorskiego i ich losy”. Tym razem referaty wygłosili przedstawiciele rzeszowskiego Instytutu Pamięci Narodowej: Krzysztof Kaczmarski i Piotr Chmielowiec, Krzysztof Mroczkowski z Muzeum Lotnictwa Polskiego, Bartłomiej Belcarz (ZSP nr 1 w Stalowej Woli) oraz Roman Pelczar (KUL). Wtedy można było oglądać wystawę „Żołnierze wyklęci. Antykomunistyczne podziemie na Rzeszowszczyźnie po 1944 roku” przygotowaną przez rzeszowski IPN. Sesje Naukowe stały się tradycją, co roku wydarzenie to przyciągało coraz większe grono uczniów z różnych placówek edukacyjnych, jak również historyków z całego kraju. Podobnie było również w tym roku, kiedy to odbyła się już 11 sesja naukowa. Wzięli w niej udział uczniowie z wielu szkół ponadgimnazjalnych i gimnazjalnych m.in. z „Budowlanki”, „Staszica”, SLO, seniorzy z Uniwersytetu Trzeciego Wieku oraz zaproszeni goście.

- Tegoroczna sesja jest 11 sesją w ciągu 10 lat czyli jakaś okrągła rocznica się pojawiła w naszych działaniach. Głównymi bohaterami są przedstawicieli Fundacji Historycznej Lotnictwa Polskiego w Warszawie – mówi Bartłomiej Belcarz, organizator Sesji Historycznej.

Tegoroczni prelegenci podjęli tematykę poświęconą życiu codziennemu Polaków na obczyźnie. Wojciech Matusiak rozprawił się z mitem Dywizjonu 303 w Bitwie o Anglię. Powszechnie uważa się, że piloci zestrzelili 126 samolotów w tej bitwie. Tymczasem badania, które przeprowadzone zostały w różnych latach po wojnie świadczą o tym, że jest to liczba znacznie zawyżona, nawet o ponad połowę. Matusiak w ciekawy sposób opowiedział o tym, jak powstały zdjęcia zestrzelonych samolotów, gdzie w powietrzu pod ostrzałem znajdowało się wiele maszyn, często piloci mogli mieć mylną opinie dotyczącą tego, że zestrzelili samolot, w który tak naprawdę celowało kilka maszyn. Zasługi mógł sobie więc przypisywać każdy z nich, który w tym czasie wycelował pociski w stronę wroga. Rozważaniom na temat Dywizjonu 303 towarzyszyły zdjęcia z czasów wojny. Można było na jednym z nich zobaczyć np. napis na Hurricanie Dywizjonu 303 pod koniec Bitwy o Anglię, gdzie oznaczono 126 zestrzelonych samolotów przez tę jednostkę. Na maszynie oprócz liczby pojawiła się także swastyka rysowana na opak oraz karykatura Adolfa Hitlera.

Można było również usłyszeć ciekawą opowieść o tym, jak polski pilot spędził kilka dni w kale La Manche pływając w łódce ratunkowej. Będąc tak zdesperowanym i przekonanym, że są to jego ostatnie godziny, zaczął spisywać swoje przemyślenia na kołnierzyku od koszuli. Owego pilota, entuzjastę latania Lwa „Lowki” Kuryłowicza udało się uratować, a jego historię przybliżył K. Kubala.

Robert Gretzynger przedstawił referat "Wiadomości z kraju i ze świata. Obieg informacji w latach wojny”, natomiast M. Rogusz „wyruszył” w poszukiwaniu śladów ostatniej walki porucznika Januszewicza”.