Książki o wojnie – konflikt między Ukrainą a Rosją w literaturze

Dla wielu osób rankiem 24.02. czas się zatrzymał. Kiedy świat obiegła wiadomość o ataku Rosji na Ukrainę, naszą codziennością stało się nieustanne śledzenie doniesień z frontu oraz organizowanie pomocy dla naszych Sąsiadów. Dotychczasowa normalność odeszła w zapomnienie, a Europa zastygła w przerażeniu i oczekiwaniu na lepsze jutro, które póki co nie nadchodzi.

Wojna XXI wieku uświadomiła nam, że nieodłączną częścią dzisiejszej rzeczywistości, nawet w tak kryzysowym momencie, jest… internet. To pierwszy europejski konflikt zbrojny, w którym mamy do czynienia z wykorzystaniem na taką skalę możliwości, które przyniósł ze sobą rozwój i upowszechnienie przestrzeni cyfrowej. Jednocześnie wiąże się to z koniecznością zmierzenia się z całym spektrum zagrożeń z nią związanych. Na ich czele bez wątpienia znajduje się fala fake newsów różnego typu, na które codziennie natrafiamy w sieci.

Mimo że lutowy atak zaskoczył dużą część społeczeństwa, nie można zapomnieć, że konflikt Rosja-Ukraina toczy się od lat. W tym czasie ukazało się wiele książek będących wyrazem społecznego niepokoju, który towarzyszył nam od długiego czasu. W publikacjach tych przedstawiono rozmaite scenariusze rozwoju sytuacji – jeden z najgorszych właśnie rozgrywa się na naszych oczach. Można więc powiedzieć, że wiele z nich w pewnym sensie przewidziało obecną wojnę. Warto w tym momencie wrócić do tych pozycji, które niejednokrotnie w znacznie rzetelniejszy, niż niesprawdzone źródła internetowe, sposób przybliżą nam początki tego konfliktu oraz przedstawią znacznie szerszy punkt widzenia zarówno ze strony Ukrainy, jak i Rosji. Poniżej przedstawimy kilka takich tytułów.

Piotr Zychowski o III wojnie światowej

Jednym z autorów, po którego pozycje w najbliższym czasie z pewnością sięgnie wiele osób, jest Piotr Zychowicz, twórca wielu powieści, biografii oraz esejów poświęconych polskiej historii. Zychowicz to były dziennikarz „Rzeczpospolitej”, który obecnie pracuje jako zastępca redaktora naczelnego „Do rzeczy” oraz redaktor naczelny „Historia Do Rzeczy”. W zeszłym roku ukazała się jego książka napisana wspólnie z geopolitykiem Jackiem Bartosiakiem. Nadchodzi III wojna światowa to zbiór dwunastu rozmów toczących się wokół tematyki historycznej i geopolitycznej, w tracie których mężczyźni próbują odpowiedzieć na szereg pytań o to, co przyniesie przyszłość. To pesymistyczna i niepokojąca diagnoza dzisiejszych czasów, których los, według autorów, został już przesądzony, a tytułowa III wojna światowa jest jedynie kwestią czasu.

Mimo że książka w dużej mierze skupia się na amerykańsko-chińskiej rywalizacji o dominację nad światem, wiele poruszonych w niej wątków dotyczy Rosji, która od lat dawała znać o swoich ambicjach, aktualnie zbierających kolejne krwawe żniwa. Pozycja ta z pewnością będzie ważnym tytułem, po który sięgnie wielu czytelników chcących lepiej poznać kontekst tego, co aktualnie się dzieje.

O Rosji, której nie znamy

Seria reportaży ukazujących się nakładem wydawnictwa Czarne od lat wzbudza wśród czytelników wiele emocji. Przyszło nam tu żyć. Reportaż z życia Rosji Jeleny Kostiuczenko to pozycja ukazująca Rosję ze strony, o której istnieniu wielu z nas nie miało pojęcia. Wizja imperium na kartkach tej książki kruszy się i rozpada. Rosja ukazana przez Kostiuczenko to kraj ruiny będący specjalistą od sztuki tworzenia wokół siebie iluzji. Książka ta jest przerażającą diagnozą nie tylko samej Rosji i jej społeczeństwa, ale całego świata, w którym na próżno szukać solidarności i wsparcia – przede wszystkim ze strony państwa.

„Operacja Ukraina”, czyli czym jest i jak wygląda wojna informacyjna

Cechą charakterystyczną Federacji Rosyjskiej jest działający w niej szeroko zakrojony system propagandowy oraz dezinformacyjny, który został wymierzony również w państwo ukraińskie. Autor publikacji „Operacja Ukraina”, Michał Marek, bazując na dostępnych monografiach, analizach oraz innych źródłach różnego rodzaju przybliża czytelnikom wojnę informacyjną prowadzoną przez Rosję przeciwko Ukrainie. Marek, ukazując szereg przykładowych kampanii z lat 2013-2019, rozkłada to zjawisko na części pierwsze – omawia poszczególne media, za pośrednictwem których się ona odbywa, przedstawia wykorzystywane metody oraz mechanizmy, na których się opiera oraz ukazuje ich działanie. Ta dogłębna analiza obrazuje złożoność i kunsztowność stworzonego przez Rosjan, i wciąż przez nich wykorzystywanego, systemu oraz jego potęgi, której nie sposób przecenić. Z tego powodu warto nie tylko mieć świadomość jego istnienia, ale także znać podstawy jego działania.

Wyżej przytoczone tytuły to zaledwie ułamek literatury, która w ostatnich latach poruszała temat rosyjsko-ukraińskiego konfliktu. W obliczu aktualnych wydarzeń, kiedy w sieci można odszukać mnóstwo sprzecznych i nie do końca wiarygodnych informacji na temat początków tej agresji, warto sięgnąć właśnie po te pozycje.